Dlaczego kontakt fizyczny z matką jest tak ważny dla rozwoju osobowości dziecka? Szokujący eksperyment Harlowa, choć dzisiaj wydaje się okrutny, unaocznia konsekwencje braku czułości we wczesnym dzieciństwie. Bez matczynego dotyku, pieszczot i przytulania funkcjonowanie dziecka w dorosłym życiu staje się wyjątkowo trudne.
Przytulanie − co oznacza dla ssaka?
Nic nie kosztuje, a jest wyrazem miłości i przywiązania. Wpływa na prawidłowy rozwój psychoemocjonalny człowieka, a nawet też innych ssaków. Otwiera bramę do prawidłowego, harmonijnego rozwoju i bezstresowego funkcjonowania w społeczeństwie.
Niezbyt chwalebny eksperyment, który amerykański psycholog, Harry Harlow, przeprowadził na małpach, dowiódł ogromną rolę dotyku i czułości w rozwoju młodego stworzenia. Małpki (rezusy), najbardziej spokrewnione z człowiekiem zwierzęta, zostały odseparowane od matek. Następnie, jedne z nich były karmione przez drucianą, inne przez szmacianą postać. Chętniej wracały do „szmacianej matki”, a te karmione przez drucianą miały szereg zaburzeń natury fizjologicznej (m.in. problemy z trawieniem, biegunki). Wszystkie małpki stały się z czasem agresywne, wycofane, nieufne, ich reakcje były zakłócone w podobny sposób, jak w przypadku zaburzeń psychicznych u ludzi.
Przytulanie zapewnia nie tylko poczucie bezpieczeństwa, ale też komfort psychiczny. W dużym stopniu jest to efekt działania hormonu szczęścia − oksytocyny, która wydziela się, między innymi, w takich momentach. Wzrost poziomu hormonu szczęścia to obniżenie ilości hormonu stresu – kortyzolu, czyli mniejsze napięcie i większa szansa na prawidłowy rozwój.
Przytulanie dzieci – na liście pierwszych potrzeb!
Czułość i potrzeba opieki nad dzieckiem jest zakorzeniona w umyśle matki i ściśle związana z instynktem macierzyńskim. Zaspokojenie potrzeb biologicznych to jedno. Natomiast równie ważne są potrzeby psychiczne i emocjonalne dziecka. Potrzeba dotyku jest prawie tak samo istotna, jak potrzeby fizjologiczne. Można powiedzieć, że rodzi się ona razem z dzieckiem.
Dobitnym przykładem skutków, jakie daje brak opieki, dotyku i czułości, jest choroba sieroca. Węgierski psychiatra R. Spitz przeprowadził eksperyment porównawczy na grupie dzieci umieszczonych w 2 różnych instytucjach: przytułku i żłobku więziennym. W pierwszej, opiekunami były pielęgniarki, zaś w żłobku dzieci miały zapewniony niezbędny kontakt fizyczny z własnymi matkami. Efekt był taki, że 1/3 dzieci z przytułku zmarła w ciągu pierwszych 2 lat życia, co nie wydarzyło się w przypadku dzieci, które były blisko matek. Co ciekawe, pielęgniarki prowadzące przytułek upatrzyły sobie jedno z dzieci – było ładne, więc często okazywały mu czułość. Obserwacja pokazała, że było to jedyne dziecko spośród 30 innych, które rozwijało się prawidłowo.
Co daje przytulanie?
Przytulanie, dotyk wpływają na różne aspekty rozwoju osobowości człowieka: staje się on bardziej ufny, otwarty, empatyczny, zdolny do miłości i jej okazywania w dorosłym życiu. Co za tym idzie – łatwiej odnajduje się w relacjach międzyludzkich, nie dusi w sobie emocji, lepiej radzi sobie z codziennymi wyzwaniami.
Osoby, które zostały pozbawione czułości we wczesnym dzieciństwie mogą stać się „społecznie upośledzone”, wycofane, trudne i chłodne. Ich zdolności poznawcze i społeczne, które kształtują się w ciągu pierwszych lat życia, nie mogą się w pełni rozwinąć ze względu ograniczone poczucie bezpieczeństwa.
Źródło: https://drmax.pl/blog-porady/matczyne-przytulanie-co-oznacza-dla-rozwoju-twojej-osobowosci/